“قرص خواب” به یک اصطلاح عمومی اشاره دارد که برای توصیف داروهای تجویزی و بدون نسخه (OTC) استفاده می شود. این داروها برای کمک به افرادی که دچار بی خوابی یا حفظ خواب هستند، مورد استفاده قرار می گیرند. قرص های خواب، خواب آور هستند، به این معنی که فرد مصرف کننده را به خواب تشویق می کنند. این داروها همچنین گاهی به عنوان آرام بخش نیز شناخته می شوند، که در حالی که به معنای واقعی کلمه “آرامش بخش” هستند و اغلب می تواند به توانایی خواب را در فرد ایجاد کنند.
قرص خواب آور چیست؟
“قرص خواب” به یک اصطلاح عمومی اشاره دارد که برای توصیف داروهای تجویزی و بدون نسخه (OTC) استفاده می شود. این داروها برای کمک به افرادی که دچار بی خوابی یا حفظ خواب هستند، مورد استفاده قرار می گیرند. قرص های خواب، خواب آور هستند، به این معنی که فرد مصرف کننده را تشویق به خواب می کنند. این داروها همچنین گاهی به عنوان آرام بخش نیز شناخته می شوند، که در حالی که به معنای واقعی کلمه “آرامش بخش” هستند و اغلب می تواند به توانایی خواب را در فرد ایجاد کنند.
رایج ترین قرص های خواب آور تجویزی در دسته داروهای بنزودیازپین یا آگونیست های گیرنده بنزودیازپین قرار دارند. قرص های خواب آور، در صورت مصرف بیش از حد و یا سوء مصرف می توانند عوارض جانبی جدی را در بر داشته باشند.
اگر احساس می کنید ممکن است نیاز به قرص های خواب آور داشته باشید، ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید.
چرا برخی در خوابیدن مشکل دارند؟
بزرگسالان سالم به طور متوسط به 6 تا 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند. گاهی فرد ممکن است در این میزان خواب مشکلی داشته باشد. این مشکل می تواند به دلیل عوامل متعددی از جمله موارد زیر حاصل شود:
- مشکلات پزشکی زمینه ای
- مصرف داروی خاص برای یک وضعیت پزشکی که از قبل به وجود آمده است. این داروها ممکن است محتوی ضد احتقان برای سرماخوردگی و انواع آلرژی ها، داروهایی که برای فشار خون بالا (از جمله مسدود کننده های بتا) استفاده می شوند، کورتیکواستروئیدها و برخی از داروهای آسم باشند.
- استفاده بیش از حد از کافئین، به خصوص در ساعات پایانی روز
- افسردگی
- استرس
- خوابیدن در یک فضای خواب پر سر و صدا یا روشن
- خوردن، آشامیدن و یا ورزش کردن بیش از حد نزدیک به زمان خواب
- اشتغال در مشاغل شیفت شب و خوابیدن در ساعات خارج از عرف
- مشکلات مربوط به خواب، از جمله (مهم ترین آن ها): آپنه انسدادی خواب (OSA)، هنگامی که تنفس می تواند در طول خواب مختل یا قطع شود؛ و سندرم پاهای بیقراری (RLS)، که در آن احساس خزیدن چیزی، خارش یا ناراحتی در پاها در هنگام شب تجربه می شود و معمولا با حرکت دادن یا کشش پاها تسکین می یابد.
چه کسانی دچار بی خوابی می شوند؟
بی خوابی یک مشکل بسیار شایع است. این اختلال به مشکل در به خواب رفتن یا حفظ خواب اشاره دارد. چهل و هشت درصد آمریكایی ها بی خوابی گاه به گاه را تجربه می کنند و بیست و دو درصد آن ها هر شب یا تقریبا هر شب از بی خوابی رنج می برند. زنان به میزان 1.3 برابر بیش از مردان مستعد ابتلا به بی خوابی هستند. بی خوابی همچنین در مردان و زنان بالای 65 سال شایع تر است و این افراد 1.5 برابر بیشتر از افراد جوان تر از بی خوابی شکایت دارند.
بی خوابی می تواند عواقب جدی درازمدت برای سلامت و زندگی داشته باشد، از جمله افسردگی، بیماری های قلبی، خطر زمین خوردن و تصادفات رانندگی.
اگر در معرض بی خوابی هستید باید حتما با پزشک خود ملاقات داشته باشید. او علت دقیق بی خوابی شما را تعیین خواهد کرد و بر این اساس بهترین برنامه درمان را به شما ارائه خواهد داد.
چه کسانی مجاز به استفاده از قرص خواب آور هستند؟
ابتدا پزشک تان با بررسی عوامل تحریک کننده و طول مدت بی خوابی تان، علت آن را تشخیص خواهد دارد. او در ابتدا ممکن است رویکردهای غیر دارویی را برای مقابله با بی خوابی پیشنهاد کند (برای جزئیات بیشتر اینجا را کلیک کنید). اگر این تکنیک ها موثر واقع نشوند، می تواند به منزله این باشد که شما می توانید از مصرف قرص های خواب آور بهره مند شوید. این مورد به ویژه در مواردی که بی خوابی شما به شدت بر سلامت و فعالیت های روزمره تان تاثیر منفی گذاشته است، موثر است.
پزشکان معمولا درمان دارویی را با کمترین دوز ممکن شروع می کنند. پزشک همچنین سعی خواهد کرد این قرص ها را در کمترین زمان ممکن مصرف کنید. همچنین ممکن است به شما توصیه شود که در کنار مصرف قرص خواب آور، تکنیک های آرامش بخش و سایر عادات سالم خواب را نیز به کار گیرید.
رایج ترین اشکال قرص خواب آور
قرص های خواب آور در کلاس های مختلف و مارک های متعدد موجود هستند. تنها پزشک تان می تواند بر اساس علت و طول مدتی که دچار مشکل خواب شده اید و همچنین نوع خاصی از بی خوابی که در حال تجربه آن هستید، تعیین کند که کدام قرص خواب آور برای بی خوابی شما موثر تر است و بهترین عملکرد را دارد نشان می دهد. پزشک تان همچنین سایر مشکلات پزشکی احتمالی در شما یا داروهایی که در حال حاضر مصرف می کنید را نیز مورد توجه قرار می دهد و بر این اساس تصمیم گیری می کند. از این رو مصرف قرص خواب آور بدون نسخه به هیچ وجه توصیه نمی شود و اغلب داروخانه ها از ارائه آن خودداری می کنند. رایج ترین اشکال قرص خواب برای بی خوابی عبارتند از:
- آمبین (زولپیدم تارترات)
- دالمان (فلورازپام هیدروکلراید)
- هالسیون (تریازولام)
- لونستا (اسزوپیکلون)
- پروسوم (استازولام)
- رستوریل (تمازپام)
- روزرم (راملتئون)
- سیلنور (دوکسپین)
- سوناتا (زالپلون)
- دسیرل (ترازودون)
- بلسومرا (سوورکسانت)
- قرص های خواب آور بدون نسخه از جمله آنتی هیستامین، ملاتونین، داروهای گیاهی و غیره …)
چگونه بی خوابی بدون قرص درمان می شود؟
چند روش غیر دارویی برای مقابله با بی خوابی وجود دارد که فرد می تواند آن را امتحان کند. این روش ها عبارتند از:
- اجتناب از مصرف کافئین و نیکوتین (که می تواند تحریک کننده یا فعال کننده باشد)
- ایجاد یک برنامه منظم خواب و بیداری در یک ساعت معین در هر روز
- اجتناب از خوابیدن در طول روز، به خصوص در اواخر بعدازظهر
- اجتناب از مصرف الکل یا وعده های غذایی سنگین، قبل از رفتن به خواب
- اجتناب از ورزش کردن درست قبل از خواب
- آرام و تاریک نگه داشتن اتاق خواب
- اجتناب از نگاه کردن به ساعت در طول شب
- انجام فعالیت های آرامش بخش مانند مدیتیشن، یوگا، یا خواندن کتاب قبل از خواب
عوارض بالقوه مصرف قرص خواب آور چیست؟
قرص خواب آور ممکن است عوارض جانبی بسیار جدی داشته باشد، به همین دلیل آنها باید تنها با تأیید یک پزشک متخصص مورد استفاده قرار گیرند. این عوارض جانبی می تواند هم در خصوص قرص آور بدون نسخه و هم تجویزی اتفاق بیفتد. عوارض جانبی احتمالی این قرص ها عبارتند از:
- خواب بیش از حد
- بیش از حد خواب آلوده بودن در صبح روز بعد تا جایی که قادر به رانندگی نباشید
- بیش از حد خواب آلوده بودن در صبح روز بعد تا جایی که قادر به انجام امور نباشید
- با مصرف برخی قرص های تجویزی، احتمال انجام فعالیت های بالقوه خطرناک مانند غذا خوردن، راه رفتن، ترک خانه، داشتن رابطه جنسی، برقراری تماس تلفنی، مکالمه یا رانندگی در حالی که کاملا هوشیار نباشید وجود دارد. شما حتی ممکن است از این فعالیت ها آگاه نباشید، زیرا آنها را در خواب انجام می دهید.
- واکنش های آلرژیک (آنافیلاکسی)
- تورم صورت (آنژیوادم)
عوارض جانبی ممکن است در افرادی که الکل مصرف می کنند، افراد مسن و افرادی که دارای آپنه خواب هستند، شدید تر باشد، زیرا تنفس شان ممکن است در اثر استفاده از قرص های خاص دچار اختلال شود.
اگر در معرض هر کدام از این عوارض جانبی هستید، باید به پزشک متخصص خود اطلاع دهید.
آیا نکته دیگری درباره قرص های خواب آور وجود دارد؟
در صورت مصرف بیش از حد در یک دوره طولانی مدت، فرد ممکن است به قرص خواب آور وابسته شود. این مصرف بیش از حد می تواند عواقب جدی بلند مدتی در پی داشته باشد، از جمله:
- مشکلات حافظه
- اختلالات روانی و رفتاری
- مشکلات یادگیری
- تشدید علائم بی خوابی، بیشتر از حد علائم اولیه در زمان قطع مصرف قرص
چنانچه فکر می کنید که به قرص های خواب آور خود وابسته شده اید، باید هر چه سریع تر به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
دوست عزیز، چنانچه به طور مداوم از مشکل بی خوابی رنج می برید و این موضوع بر کیفیت زندگی تان تاثیر گذاشته است، می توانید همین امروز با کلینیک خواب ما نیز تماس حاصل نمایید.
شاد و سلامت باشید.
تحقیق و ترجمه: مینو زرفش
بهرست، بزرگترین مجموعه فوق تخصصی تشخیص و درمان اختلالات خواب در ایران
شماره های تماس کلینیک خواب (جهت اخذ نوبت ویزیت فلوشیپ فوق تخصصی خواب و مشاوره)
شماره تماس مستقیم فقط برای اخذ نوبت تست خواب (رزرو انجام تست خواب) : 09019287191
اگر بی خوابی دارید، می توانید بی خوابی تان را بدون دارو درمان کنید (کلیک کنید)
درمان بی خوابی بدون دارو با 77 روش علمی و قطعی (برای درمان، کلیک کنید)
ملاتونین و بدون نسخه میدن داروخانه ها؟ و اینکه باید بگیم قرص خواب آور ملاتونین میخوام؟
اره فقط بگوملاتونین