اختلالات خواب

به منظور درک بهتر علل، علائم و بهترین روش درمان برای اختلالات خواب، طب خواب به طور گسترده ای در حال تحول است. از سال ۱۹۷۰ سازمان هایی مانند آکادمی پزشکی خواب آمریکا (AASM) در زمینه پیشبرد این رشته پیشتاز بوده است.

هنگامی که صحبت از درمان اختلالات خواب به میان می آید، نمی توان به هیچ راه حلی که برای تمامی مشکلات مناسب باشد، اشاره داشت. همانند بسیاری از مشکلات پزشکی دیگر، برنامه مناسب درمان برای یک فرد، بر اساس اختلالی که با آن تشخیص داده شده است و دیگر عوامل مشخص برای فرد مورد درمان تعیین می گردد. درست مانند هر گونه مشکل پزشکی، تشخیص و درمان اختلالات خواب نیز توسط یک متخصص علم آموخته در همین رشته توصیه و در یک مرکز تخصصی اختلالات خواب مجهز و نظارت می شود؛ و این کلید غلبه بر مشکلات و چالش های ناشی از اختلالات خواب به شمار می رود.

با این حال، درمان های مختلف و رایجی وجود دارد که در بسیاری از اختلالات خواب متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند. اما مهم تر از مساله درمان، تشخیص درست اختلالات خواب است. از آنجایی که موضوع تشخیص مشکلات از درجه اهمیتی بالایی برخوردار است، ما در اینجا به 4 مورد از رایج ترین روش های تشخیص اختلالات خواب اشاره کرده ایم تا چنانچه احساس می کنید به یک اختلال خواب دچار شده اید، بتوانید راحت تر برای درمان خود برنامه ریزی کنید.

تست خواب در منزل

تست خواب خانگی این امکان را در اختیار متخصص اختلالات خواب قرار می دهد که اطلاعات کافی برای تشخیص آپنه انسدادی خواب موجود در شما را تشخیص دهد. این روش به شما اجازه می دهد تا در منزل خودتان، تجهیزاتی که اطلاعات نحوه تنفس تان در طول خواب را جمع آوری می کند به خود متصل کنید. معمولا می توانید این تجهیزات را خودتان تنظیم کنید.

دستگاه های تست خواب در منزل در خانه دارای انواع متعددی است که سنسور ها و تجهیزات مختلفی دارند. این دستگاه ها، تنفس و سطح اکسیژن خون را اندازه گیری می کنند. برخی از آن ها ممکن است ضربان قلب یا سایر اطلاعات مربوط به بدن تان را نیز اندازه گیری کنند.

از تست آپنه خواب در خانه جهت تشخیص آپنه انسدادی خواب استفاده می شود. یک متخصص ممکن است تست آپنه خواب در خانه را در موارد زیر توصیه کند:

• احتمال این وجود داشته باشد که آپنه خواب انسدادی متوسط ​​تا شدید داشته باشید
• به غیر از آپنه انسدادی خواب به هیچ وضعیت مهمی مشکوک نباشد

در موارد زیر انجام تست آپنه خواب در خانه توصیه نمی شود:

• در معرض خطر بالای آپنه انسدادی خواب قرار نداشته باشید
• پزشک تان به وجود یک اختلال خواب دیگر در شما مشکوک باشد
• به سایر شرایط خاص پزشکی از جمله بیماری های ریوی، بیماری های عصبی عضلانی و یا نارسایی احتقانی قلب مبتلا باشید

در این موارد، پزشک تان ممکن است به جای یک تست آپنه خواب در خانه ، انجام تست خواب در کلینیک را توصیه کند. تست خواب در کلینیک، کامل ترین روش جهت ارزیابی خواب تان را فراهم می سازد.

تست خواب در کلینیک

اسلیپ استادی یا تست خواب در کلینیک (in-lab sleep study)، کامل ترین آزمایش ارزیابی خواب است که توسط متخصص اختلالات خواب صورت می گیرد. برای انجام این تست لازم است یک شب را جهت خواب شبانه در کلینیک خواب سپری کنید.

در تست خواب در کلینیک که به آن پلی سومنوگرافی (polysomnogram) نیز گفته می شود، از امواج مغزی، ضربان قلب و تنفس تان در طول خواب رکورد گرفته می شود. همچنین حرکات چشم، حرکات اندام ها و میزان اکسیژن در خون تان را ثبت می کند. این اطلاعات به پزشک تان در امر تشخیص کمک می کند تا بتواند یک برنامه درمان مناسب را به شما اراده دهد.

متخصص خواب ممکن است انجام تست خواب در کلینیک را بنا به دلایل زیر به شما توصیه کند:

• بررسی اختلالات تنفسی مرتبط با خواب از جمله آپنه خواب
• ارزیابی رفتارها در طول خواب با توجه به اختلالات پاراسومنیا (یا خواب پریشی)
• تشخیص نارکولپسی (حمله خواب) یا هایپرسومنیا (خواب بیش از حد) همراه با تست خواب آلودگی طی روز (MSLT)
• تعیین یا واسنجی سطوح فشار جریان هوایی مداوم مثبت در بیماران دریافت کننده CPAP برای اختلالات تنفسی مرتبط با خواب
• تعیین علت عدم کارایی و اثربخشی درمان اختلال خواب

برای برخی از بیماران مشکوک به آپنه انسدادی خواب، متخصص خواب می تواند به جای تست خواب در کلینیک ، تست آپنه خواب در خانه را توصیه کند. تست آپنه خواب در خانه از تجهیزات مختلفی استفاده می کند که می توانید خودتان آن ها را تنظیم کنید.

تست خواب در کلینیک راه مطمئن تری برای تشخیص بهتر اختلالات خواب است. چنانچه تصور می کنید ممکن است به انجام تست خواب نیاز داشته باشید، با یک متخصص اختلالات خواب مشورت کنید.

این نوع ارزیابی خواب، نیاز به گذراندن یک شب در یک کلینیک خواب را دارد. در این صورت، روی تختی خواهید خوابید که ممکن است شباهت به اقامت در یک اتاق هتل را داشته باشد. محیط اتاق به گونه ای تنظیم شده است که شما احساس کاملا راحتی جهت گذراندن یک شب داشته باشید. شما در شرایطی که سنسور هایی به قسمت های مختلف بدن تان متصل شده است، خواهید خوابید. این سنسورها امواج مغزی، ضربان قلب، تنفس و حرکت شما را ثبت می کنند. شما می توان جهت انجام این تست از اولین ساعات شب به کلینیک خواب مراجعه کنید.

تست سنجش خواب آلودگی در طول روز (MSLT)

تست سنجش خواب آلودگی در طول روز (MSLT) ابزاری است جهت اندازه گیری میزان خواب آلودگی بیش از حد روزانه که در محیطی آرام و بی صدا و در طول روز صورت می گیرد. تست سنجش خواب آلودگی در طول روز که با نام تست چرت زدن روزانه نیز شناخته می شود، معیار استانداردی جهت تشخیص نارکولپسی (حمله خواب) و پرخوابی ایدیوپاتیک محسوب می شود.

تست سنجش خواب آلودگی در طول روز یک تست کامل روزانه است که مشتمل بر 5 برنامه خواب کوتاه با فواصل استراحت 2 ساعته می باشد. در طول هر خواب کوتاه (چرت) به آرامی بر روی تخت دراز می کشید و سعی می کنید به خواب بروید. به محض این که چراغ ها خاموش شوند، مدت زمانی که طول می کشد تا به خواب بروید، اندازه گیری می شود. پس از یک چرت 15 دقیقه ای بیدار تان می کنند. چنانچه پس از گذشت 20 دقیقه به خواب نروید، تست خاتمه خواهد یافت.

هر چرت در محیط خوابی آرام و تاریک صورت می گیرد که جهت راحتی هر چه بیشتر بیمار طراحی شده است و شما را از عوامل بیرونی که می توانند بر توانایی به خواب رفتن تان تاثیر بگذارند، دور می کند. در حالی که شما خواب هستید، یک سری سنسور در حالت فعالیت و اندازه گیری هستند. این سنسور ها مرحله خواب شما را نیز تعیین می کنند.

خواب آلودگی بیش از حد روزانه هنگامی رخ می دهد که درست در مواقعی که نیاز به هوشیاری دارید، احساس خواب می کنید. در مواردی که پزشک به خواب آلودگی بیش از حد ناشی از نارکولپسی یا پرخوابی مشکوک باشد، انجام این تست را توصیه می کند. در حال حاضر، مراکز تست خواب گوناگونی برای انجام این فرایند وجود دارد و مقررات سختگیرانه ای برای این مراکز تنظیم شده است. این از آن رو است که مطمئن شوند بیماران مبتلا به اختلالات خواب، بالاترین سطح مراقبت را دریافت می کنند. در این مراکز، تست سنجش خواب آلودگی در طول روز همیشه توسط یک متخصص خواب با تجربه بررسی می شود.

تست توانایی بیدار ماندن (MWT)

تست توانایی بیدار ماندن (MWT) ابزاری جهت اندازه گیری میزان هوشیاری افراد در طول روز است. این تست نشان می دهد که شما در طول یک بازه زمانی مشخص تا چه اندازه قادر به بیدار ماندن یا نماندن هستید.

این آزمون بر اساس این ایده طراحی شده است که بیان می کند: توانایی شما برای بیدار ماندن، در برخی موارد با اهمیت تر از سریع به خواب رفتن است. در این موارد تست توانایی بیدار ماندن جهت بررسی این امر به کار می رود که یک فرد مبتلا به اختلالات خواب، پس از شروع خط درمان تا چه حد قادر به بیدار ماندن خواهد بود. این سنجش همچنین تعیین می کند که بیمار تا چه اندازه خسته است و آیا می تواند رانندگی کند یا سایر فعالیت روزمره خود را انجام دهد یا خیر.

تست توانایی بیدار ماندن ، شما را از عوامل بیرونی که می توانند بر توانایی به خواب رفتن تان تاثیر بگذارند، ایزوله می کند. این عوامل شامل موارد زیر می باشند:

• دما (خیلی گرم یا خیلی سرد)
• نور
• سر و صدا
• فعالیت

تست توانایی بیدار ماندن جهت بررسی این موضوع کاربرد دارد که آیا یک فرد مبتلا به اختلالات خواب به خوبی به درمان پاسخ می دهد یا خیر. ممکن است در یک بازه زمانی مشخص، نتایج آزمایشات متعدد با یکدیگر مقایسه شوند. این امر نشان خواهد داد که روش درمان تا چه اندازه برای فرد مفید واقع شده است.

تست توانایی بیدار ماندن ممکن است به منظور ارزیابی توانایی جهت بیدار ماندن در یک فرد مبتلا به اختلالات خواب مورد استفاده قرار گیرد. این موضوع در مواردی که شغل فرد شامل حمل و نقل عمومی یا امنیت باشد، اهمیت بیشتری پیدا می کند. نتایج این تست، تنها یک فاکتور مورد استفاده در ارزیابی خطر احتمالی بروز یک حادثه مرتبط با کار خواهد بود.

جهت دریافت اطلاعات بیشتر درباره هر یک از این روش ها و مشاوره، همین امروز با کلینیک خواب ما تماس حاصل فرمایید.

شاد و سلامت باشید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش