همه چیز در مورد بروکسیسم یا همان دندان قروچه

دندان قروچه: علل، عوارض و درمان‌های نوین

دندان قروچه یا بروکسیسم، یکی از شایع‌ترین اختلالات خواب است که می‌تواند عوارض جدی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کند. دکتر مصطفی امیری، فلوشیپ اختلالات خواب و مدیر کلینیک تخصصی خواب، این اختلال را یکی از چالش‌برانگیزترین مشکلات دندانپزشکی و خواب می‌داند.

تعریف و شیوع دندان قروچه

دندان قروچه به عادت غیرارادی فشردن یا ساییدن دندان‌ها روی هم، معمولاً در خواب، اطلاق می‌شود. طبق مطالعات اخیر، حدود 8-31% بزرگسالان و 15-33% کودکان از این اختلال رنج می‌برند1.

علل اصلی دندان قروچه

دکتر امیری علل اصلی دندان قروچه را به شرح زیر توضیح می‌دهد:

1. استرس و اضطراب: یکی از شایع‌ترین علل دندان قروچه است.
2. ناهماهنگی در اکلوژن دندانی: قرار نگرفتن صحیح دندان‌ها می‌تواند منجر به دندان قروچه شود.
3. اختلالات خواب: آپنه خواب و سایر اختلالات خواب با دندان قروچه ارتباط دارند2.
4. ژنتیک: مطالعات اخیر نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی نیز در بروز دندان قروچه نقش دارند(https://www.nature.com/articles/s41598-020-72671-7).
5. مصرف برخی داروها: داروهای ضد افسردگی و محرک‌ها می‌توانند خطر دندان قروچه را افزایش دهند.

عوارض دندان قروچه

دندان قروچه می‌تواند عوارض متعددی داشته باشد:

• ساییدگی و شکستگی دندان‌ها
• درد فک و سردرد
• اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)
• مشکلات شنوایی
• تغییر شکل ظاهری صورت

تشخیص دندان قروچه

تشخیص دندان قروچه معمولاً بر اساس علائم بالینی و گزارش همراهان بیمار صورت می‌گیرد. با این حال، روش‌های نوین تشخیصی نیز وجود دارند:

1. پلی‌سومنوگرافی: این روش می‌تواند فعالیت عضلات فک را در طول خواب ثبت کند(https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405844020318533).
2. اپلیکیشن‌های هوشمند: برخی اپلیکیشن‌های موبایل می‌توانند صدای دندان قروچه را در طول شب ضبط و تحلیل کنند(https://www.jmir.org/2020/8/e18934/).

درمان‌های نوین دندان قروچه

کلینیک تخصصی خواب دکتر امیری روش‌های درمانی زیر را ارائه می‌دهد:

1. نایت گارد سفارشی: محافظ‌های دندانی که به صورت سفارشی ساخته می‌شوند، می‌توانند از آسیب به دندان‌ها جلوگیری کنند.
2. بوتاکس: تزریق بوتاکس در عضلات فک می‌تواند شدت دندان قروچه را کاهش دهد(https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0300571220302104).
3. درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش به بیماران کمک می‌کند تا استرس و اضطراب خود را مدیریت کنند.
4. بیوفیدبک: این روش به بیماران آموزش می‌دهد تا عضلات فک خود را در طول روز آگاهانه شل کنند(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7068204/).
5. تکنیک‌های آرام‌سازی: مدیتیشن و یوگا می‌توانند به کاهش استرس و در نتیجه کاهش دندان قروچه کمک کنند.

یافته‌های جدید در مورد دندان قروچه

1. مطالعه‌ای در سال 2021 نشان داد که دندان قروچه می‌تواند خطر ابتلا به میگرن را افزایش دهد(https://headachejournal.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/head.14081).
2. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که دندان قروچه می‌تواند با اختلالات گوارشی مانند ریفلاکس معده مرتبط باشد(https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0300571220302104).
3. یک مطالعه در سال 2022 ارتباط بین دندان قروچه و کمبود ویتامین D را نشان داد(https://www.mdpi.com/2075-4418/12/3/681).
4. محققان دریافته‌اند که استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب می‌تواند خطر دندان قروچه را افزایش دهد(https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1389945720304184).
5. مطالعه‌ای در سال 2023 نشان داد که دندان قروچه می‌تواند با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط باشد(https://www.nature.com/articles/s41598-023-27645-w).

دکتر امیری تأکید می‌کند که تشخیص و درمان به موقع دندان قروچه می‌تواند از عوارض جدی آن پیشگیری کند. اگر شما یا عزیزانتان علائم دندان قروچه را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود به کلینیک تخصصی خواب مراجعه کنید تا ارزیابی دقیق و درمان مناسب صورت گیرد.